Miljoenennota 2026: mobiliteit, verduurzaming en investeringen

De afgelopen kabinetsperiode stond niet specifiek in het teken van verduurzaming en klimaatmaatregelen. Er zijn slechts kleine stappen gezet en ook voor 2026 zijn er geen grote plannen aangekondigd. Enkele maatregelen worden zelfs teruggedraaid. Wel wordt er meer ingezet op innovatie om de economische kansen in Nederland te vergroten.

MOBILITEIT

MRB
De mrb-korting voor elektrische auto’s is nu nog 75 procent en het oorspronkelijke plan was dat dat vanaf volgend jaar 25 procent zou zijn. Dat is veranderd: de mrb-korting voor EV’s zal van 2026 tot 2028 30 procent bedragen. Vanaf 2030 vervalt die mrb-korting helemaal.

Brandstofaccijns
De tijdelijke korting op brandstofaccijns wordt met één jaar verlengd. Automobilisten blijven in 2026 profiteren van 17,3 cent korting per liter benzine en 11,1 cent per liter diesel. De verlenging van de korting gaat 1,6 miljard euro kosten. Wel geldt die lagere brandstofaccijns voorlopig maar tot 1 januari 2027.

Rode diesel
De geplande invoer van rode diesel – een accijnskorting voor sectoren zoals de landbouw – wordt geschrapt. Werkgebonden personenmobiliteit

De rapportageverplichting werkgebonden personenmobiliteit (WPM) wordt geschrapt voor het mkb. Dat betekent dat alleen organisaties met minimaal 250 werknemers jaarlijks moeten rapporteren over het woon-werkverkeer en zakelijke verkeer van werknemers.

Vliegtaks
Vanaf 1 januari 2027 gaat de vliegtaks afhangen van de gevlogen afstand. Voor een korte vlucht geldt vanaf 2027 een tarief van 29,40 euro per vlucht, voor een middellange vlucht, 47,24 per vlucht en voor lange vluchten 70,86 euro. De langere vluchten naar het Caribisch deel van het Koninkrijk vallen wel onder het laagste tarief.

Vrachtwagenheffing
Vanaf midden 2026 gaat er een vrachtwagenheffing gelden voor alle binnenlandse en buitenlandse trucks van meer dan 3,5 ton. Alle vrachtwageneigenaren betalen dan een bedrag per gereden kilometer op snelwegen, een aantal provinciale wegen en enkele gemeentelijke wegen. Hoe lager de uitstoot en hoe lichter de vrachtwagen, hoe lager het kilometertarief. Door een deel van de vrachtwagenheffing terug te sluizen krijgt het wegvervoer volgend jaar 253 miljoen euro. Dat is bedoeld voor de verduurzaming van het vrachtverkeer, zoals het plaatsen van laadpalen voor elektrische vrachtwagens en de toepassing van waterstof in het wegtransport. Ook vervalt het Eurovignet voor vrachtwagens.

VERDUURZAMING

Emissievrije auto’s
Het kabinet wil dat de vergroening van het wagenpark van Nederland doorgaat en neemt maatregelen om het gebruik van emissievrije auto’s te stimuleren. Zo betalen werkgevers vanaf 2027 extra als zij hun werknemer een niet-elektrische auto aanbieden. De korting op de motorrijtuigenbelasting wordt verhoogd, van 25% naar 30%. Daarnaast gaat het verlaagde bpm-tarief voor emissievrije auto’s ook gelden voor emissievrije bijzondere personenauto’s en motoren. Tegelijkertijd worden de bpm-tarieven aangepast, zodat er voldoende prikkel blijft bestaan om brandstofauto’s nog zuiniger te maken.

Stikstof
In 2035 moet de landbouw werken met een heel nieuw systeem, waarbij boerenbedrijven individueel kunnen worden afgerekend op ‘haalbare’ uitstootnormen voor stikstof, waterkwaliteit en broeikasgassen. Vanaf volgend jaar krijgen melkveehouders en akkerbouwers te horen aan welke normen ze moeten voldoen, Het kabinet trekt 2,6 miljard euro uit voor dit plan. Hoe het geld wordt besteed is nog niet duidelijk. De uitgaven worden later uitgewerkt in een aparte Kamerbrief. De 2,6 miljard komt boven op de ongeveer 3 miljard euro die het kabinet in april al uittrok voor het ‘startpakket’ om Nederland van het stikstofslot te halen.

CO2-heffing
De CO2-heffing voor industriebedrijven blijft op papier bestaan, maar meer uitstoot van bedrijven wordt vrijgesteld van de heffing. Omdat de heffing zelf ook nog eens omlaag gaat, betalen bedrijven in Nederland niet extra boven op al bestaande Europese regels voor CO2-uitstoot. Dat de heffing niet echt van tafel gaat, is omdat deze maatregel is verbonden met plannen die Nederland had ingediend om aanspraak te maken op het Brusselse coronaherstelfonds.

Drinkwater
Bedrijven gaan vanaf 2026 over een groter deel van het drinkwater dat zij gebruiken belasting betalen. Het heffingsplafond gaat van 300 kubieke meter naar 50.000 kubieke meter. In 2027 komt het heffingsplafond helemaal te vervallen, waardoor bedrijven vanaf dan over al het drinkwater dat zij gebruiken belasting betalen.

INNOVATIE

Investeringen in techindustrie
Er wordt 430 miljoen euro opzij gezet voor de Nederlandse techindustrie. Dat is boven op bestaande investeringen. Het budget wordt voor ingezet voor behoud van de chipsector en groeigeld voor nieuwe techbedrijven. Zo moet voorkomen worden dat we voor kritieke technologie te afhankelijk worden van landen zoals China.

Van dat budget gaat 230 miljoen naar de halfgeleiderindustrie. De overige 200 miljoen euro ondersteunt groeiende techbedrijven. Het kabinet financiert beide investeringen voor een groot deel vanuit het Nationaal Groeifonds, dat in 2020 startte met twintig miljard euro.

Subsidieregeling WBSO
Veel Nederlandse mkb-bedrijven maken gebruik van de Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk (WBSO), een subsidieregeling die innovatieve organisaties moet helpen.

Het financiële voordeel van de WBSO verloopt via twee schijven. Organisaties kunnen in 2026 – net als in 2025 – in de eerste schijf 36% van hun S&O-(loon)kosten tot en met 380.000 euro aftrekken van de loonbelasting. Voor starters geldt hier 50%. Komen de S&O-(loon)kosten boven de 380.000 euro, dan geldt de tweede schijf. Daarvoor geldt in 2026 een onveranderd tarief van 16%. In 2026 is een budget van 1,817 miljard euro beschikbaar voor de WBSO.

17-09-2025